Zestaw niwelacyjny to oprócz samego niwelatora, także łata oraz statyw (najczęściej aluminiowy ze względu na mały ciężar).
Pomiar zaczynamy od rozstawienia nóg statywu w
taki sposób
by jego głowica znalazła się zgrubnie w poziomie.
Mocujemy na statywie niwelator. Za pomocą śrub nastawczych poziomujemy sprzęt, obserwujemy bąbelek powietrza i ustawiamy go w ten sposób by znalazł się w środku libelki. Wbudowany kompensator powoduje, że nawet przy obróceniu niwelatora o 360° poziom urządzenia zostanie zachowany.
Za pomocą kolimatora celujemy zgrubnie w kierunku łaty. Aby dokładnie dopasować oś do łaty należy posilić się śrubami leniwymi (leniwkami)
Następnie regulujemy ostrość obrazu oraz za pomocą pokrętł na okularze ustawiamy ostrość krzyża nitek.
Po prawidłowym przygotowaniu niwelatora teraz spoglądając w okular widzimy już czysty i wyraźny obraz łaty. Należy skupić uwagę na miejscu przecięcia się środkowych nitek.
W ten sposób mamy nasz pierwszy punkt pomiaru (przeważnie jest to nasz reper czyli punkt zero założony wcześniej)
W naszym przypadku to 1374mm
Teraz osoba trzymająca łatę udaje się do punktu drugiego. Dokonujemy odczytu jak za pierwszym razem.
Otrzymujemy wynik 1416 co oznacza, że teren w punkcie 2 jest o 42mm niżej.